Veel mensen nemen vitamines, waaronder antioxidanten, als onderdeel van hun dagelijkse fitnessroutine, in de veronderstelling dat deze bijdragen aan fysiek herstel en de impact van training vergroten. Antioxidanten zijn populaire voedingssupplementen omdat ze helpen bij het neutraliseren van vrije radicalen, sterk reactieve zuurstofmoleculen, die ontstaan tijdens dagelijkse fysieke activiteiten en sporten, en die in overmaat tot cel sterfte en weefselschade kunnen leiden. Het verminderen van vrije radicalen na lichaamsbeweging met behulp van antioxidanten lijkt daarom logisch. Antioxidanten absorberen en deactiveren vrije radicalen. Hoewel het lichaam zelf antioxidanten produceert, dachten veel onderzoekers tot voor kort dat we te weinig natuurlijke antioxidanten aanmaken om de schade van vrije radicalen tijdens lichaamsbeweging tegen te gaan. Velen begonnen daarom grote doses antioxidanten, zoals vitamine C en E, in te nemen. Onderzoek naar de fysiologische effecten van deze supplementen bij mensen die sporten ontbrak echter.
Inmiddels zijn er een aantal mooie studies, waaronder een onderzoek bij 54 gezonde volwassen mannen en vrouwen, hoofdzakelijk recreatieve hardlopers of fietsers, die werden verdeeld in twee groepen: een groep nam dagelijks vier pillen met een totale dosis van 1000 milligram vitamine C en 235 milligram vitamine E, terwijl de andere groep identieke placebo-pillen kreeg. Beide groepen volgden een intensief 11-weken durend trainingsprogramma. De resultaten toonden aan dat, hoewel alle deelnemers fitter werden (in gelijke mate), degenen die de placebo-pillen hadden ingenomen aanzienlijke toenames vertoonden in biochemische markers die bekend staan om de vorming van nieuwe mitochondriën (=energiefabriekjes in alle lichaamscellen). Mitochondriën zijn cruciaal voor meer energie en over het algemeen een betere gezondheid en fitness. De groep die antioxidanten innam, vertoonde daarentegen aanzienlijk lagere niveaus van markers gerelateerd aan mitochondriale vorming.
Een vergelijkbare studie met antioxidanten en lichaamsbeweging toonde aan dat oudere mannen die dagelijks 250 milligram resveratrol, een antioxidant dat ook in rode wijn aanwezig is, innamen na twee maanden training geen significante positieve veranderingen vertoonden in bloeddruk en cholesterolprofielen in vergelijking met de placebogroep, die wel positieve effecten op deze markers liet zien.
Waarom en hoe antioxidantensupplementen de effecten van lichaamsbeweging verminderen, is nog niet helemaal duidelijk. Sommige fysiologen vermoeden dat vrije radicalen mogelijk een andere rol spelen tijdens en na lichaamsbeweging. Volgens deze theorie dienen vrije radicalen niet als schadelijk maar als boodschappers die genen en andere lichaamssystemen aanzetten tot biochemische reacties die leiden tot trainingsaanpassingen zoals sterkere spieren en betere metabole gezondheid. Zonder vrije radicalen beginnen die reacties mogelijk niet.
Recent onderzoek suggereert dus dat door het innemen van hoge dosis vitamine C en E het risico bestaat dat bepaalde voordelen van lichaamsbeweging verloren gaan. Het is mogelijk dat kleinere doses of andere vormen nuttig kunnen zijn voor mensen die veel bewegen. Natuurlijke antioxidanten uit voedselbronnen, zoals bosbessen en rode wijn, lijken niet problematisch te zijn. Waarschijnlijk zijn alleen geconcentreerde extracten potentieel nadelig. Aangezien supplementen de prestatie niet verbeteren in vergelijking met een placebo, blijft de vraag of het wel zo’n goed idee is om je geld te spenderen aan deze vitamines.
"*" geeft vereiste velden aan
