Een inactief leven heeft aanzienlijke gevolgen voor verschillende functies van de hersenen, zoals concentratie, geheugen, en preventie van dementie. Diverse studies leveren daar inzichten voor.
Een onderzoek bij ratten laat zien hoe inactiviteit de structuur en werking van hersenneuronen verandert. De studie richtte zich op neuronen in een hersengebied dat verantwoordelijk is voor autonome functies zoals bloeddruk en ademhaling. Bij inactieve ratten werd een toename van zenuwcel-uitlopers waargenomen, wat suggereert dat de hersenen bij inactiviteit gevoeliger worden voor stimuli. Dit kan leiden tot overstimulatie van het sympathisch zenuwstelsel (fight-flight), wat weer kan resulteren in een verhoogde bloeddruk en stressrespons. Deze observaties zijn in lijn met bevindingen in mensgebonden studies die laten zien dat regelmatige lichaamsbeweging de bloeddruk verlaagd. Een verhoogde bloeddruk en stressrespons verhogen op langere termijn het risico op chronische gezondheidsproblemen, zoals hart- en vaatziekten.
In een andere studie voltooiden sedentaire mannelijke studenten eerst een geheugentest waarbij ze een serie foto’s met namen te zien kregen en deze moesten reproduceren. Na een pauze fietsten sommige deelnemers op een stationaire fiets totdat ze uitgeput waren, terwijl de anderen 30 minuten stilzaten. Toen beide groepen de geheugentest opnieuw deden, toonde de groep die had gefietst een aanzienlijke verbetering, terwijl de niet-fietsende groep geen vooruitgang liet zien. Bloedmonsters toonden aan dat de fietsers verhoogde niveaus hadden van brain-derived neurotrophic factor (BDNF), een eiwit dat essentieel is voor de groei en gezondheid van neuronen (=hersencellen), terwijl de andere groep deze stijging in BDNF niet liet zien. Dit sluit aan bij eerdere bevindingen die suggereren dat BDNF cruciaal is in de verklaring voor een verbetering in hersenfunctie en geheugen door lichaamsbeweging.
Samenvattend tonen deze bevindingen aan dat inactiviteit niet alleen leidt tot fysieke achteruitgang, maar ook tot neurologische achteruitgang. Een actieve leefstijl kan daarentegen bijdragen aan het behoud van een gezonde hersenstructuur en functie waarbij BDNF een rol lijkt te spelen. Dit benadrukt de neuroplasticiteit van de hersenen: zowel een actieve als een inactieve leefstijl beïnvloeden, in respectievelijk positieve en negatieve zin, de hersenfuncties.
"*" geeft vereiste velden aan
